Sunday roast (z ang. niedzielna pieczeń)

Strona glówna

Brytyjskie danie tradycyjnie serwowane w niedzielę (zazwyczaj wczesnym popołudniem, na lunch), składające się z pieczonego mięsa i ziemniaków wraz z dodatkami, takimi jak Yorkshire pudding, warzywa oraz sos.

Czym jest?

Sunday roast, czyli „niedzielna pieczeń”, to jedno z najważniejszych dań kuchni brytyjskiej. Można spotkać się również z innymi nazwami tej potrawy, jak „Sunday dinner”, „Sunday tea” lub „Sunday joint”. Danie składa się z pieczonego mięsa (najczęściej wołowiny, ale może być też kurczak, wieprzowina, jagnięcina, baranina), warzyw (gotowanych lub pieczonych), w tym głównie: ziemniaków polanych sosem pieczeniowym, brukwi, pasternaku, marchwi, zielonego groszku, fasolki szparagowej, brokułów lub kapusty. Jako dodatek serwuje się także tradycyjny Yorkshire pudding (wykonany z ciasta naleśnikowego) oraz chrzan lub musztardę. Istnieje wiele wariantów dodatków, a ich wybór uzależniony jest od rodzaju mięsa, który wykorzysta się w Sunday roast. Anglicy uważają, że do baraniny pasuje najlepiej sos miętowy i galaretka porzeczkowa, a do wieprzowiny – sos jabłkowy, skwarki i farsz szałwiowo-cebulowy. Tradycyja spożywania bardzo obfitego Sunday roast narodziła się jeszcze w 1700 roku, kiedy po niedzielnej mszy cała rodzina zasiadała wspólnie do stołu. Pod koniec XVIII wieku gospodynie wkładały do pieca mięso i dodatki, po czym wychodziły z całą rodziną na nabożeństwo. Po powrocie danie było gotowe do spożycia.

Ciekawostki

Sunday roast popularny jest także w Irlandii, głównie w hrabstwie Donegal.

Sunday roast zajęło drugie miejsce w ankiecie przeprowadzonej wśród Brytyjczyków w 2012 roku na ukochane danie mieszkańców Wyspy.

Mniej obfita wersja Sunday roast spożywana jest zazwyczaj na święta Bożego Narodzenia

Pozostałości z Sunday roast spożywa się jeszcze przez kilka następnych dni i dodaje np. do hash browns (pieczonych placków z ziemniaków) lub używa jako nadzienie do kanapek.

Sposób podawania

Sunday roast serwuje się na dużych talerzach jako danie główne, które jest najczęściej obficie polane sosem pieczeniowym. Osoby dorosłe popijają danie regionalnym, jasnym piwem. Inną opcją jest wybór czerwonych win, w tym Cabernet Sauvignon lub Syrah/Shiraz.

Podobne dania

Daniem zbliżonym do Sunday roast jest m.in. carvery. Tym mianem określa się pieczone mięso, które sprzedawane jest na kawałki na ciepło lub zimno głównie w pubach i restauracjach. Klient sam decyduje o tym, jakie dodatki wybierze do potrawy. W Polsce pieczeń z wieprzowiny jest także często podawana podczas niedzielnego lub uroczystego obiadu z zestawem surówek i ziemniakami. Mięso jest zazwyczaj pieczone w gęstym i ciemnym sosie pieczeniowym.

Pochodzenie

Sunday Roast powstał w Anglii jako posiłek do spożycia po kościele w niedzielę. Spożywanie dużego posiłku po nabożeństwach kościelnych jest powszechne na całym kontynencie europejskim, podobnie jak w innych krajach chrześcijańskich, ale niedzielna pieczeń tego posiłku jest wyjątkowo angielska. W niedziele wolno spożywać wszystkie rodzaje mięsa i nabiału; w przeciwieństwie do piątków, w których wielu rzymskich katolików i anglikanów tradycyjnie powstrzymuje się od jedzenia mięsa , więc zamiast tego jedli ryby. Podobnie, tradycyjnie anglikanie i angielscy katolicy pościją przed niedzielnymi nabożeństwami , z większym posiłkiem, aby przerwać post później. Te zasady religijne stworzyły kilka tradycyjnych potraw w Wielkiej Brytanii. Dopiero jedzenie ryb w piątek zaowocowało brytyjską tradycją „rybnych piątków”, która jest nadal powszechna w sklepach z frytkami i restauracjach w całej Wielkiej Brytanii w piątki, zwłaszcza podczas Wielkiego Postu . Aby uczcić koniec niezdolności do jedzenia mięsa, niedzielna pieczeń została stworzona jako znak świętowania. Istnieją dwa historyczne punkty dotyczące początków współczesnej niedzielnej pieczeni. Pod koniec XVIII wieku, podczas rewolucji przemysłowej w Wielkiej Brytanii, rodziny wkładały kawałek mięsa do pieca, przygotowując się do kościoła. Następnie dodawali warzywa, takie jak ziemniaki, rzepa i pasternak przed pójściem do kościoła w niedzielny poranek. Kiedy wrócili z kościoła, obiad był prawie gotowy. Z soków z mięsa i warzyw przygotowywano wywar lub sos do polewania obiadu. Druga opinia głosi, że niedzielna pieczeń sięga czasów średniowiecza , kiedy chłopi wiejscy służyli giermkowi przez sześć dni w tygodniu. Następnie, w niedzielę, po porannej mszy kościelnej, chłopi pańszczyźniani zbierali się na polu i ćwiczyli swoje techniki bojowe, po czym nagrodzono ich ucztą wołów pieczonych na rożnie.